HABER MERKEZİ - Grip, soğuk algınlığı ve nezle gibi hastalıklarla benzer belirtileri olan üst solunum yolu hastalığı olan Eris varyantının bulaştırıcılığına dikkat çeken uzmanlar, bunun için maske, hijyen ve kalabalık ortamlardan kaçınma gibi önlemlerin faydalı olabileceğini söylüyor. 

 

İlk kez yılın şubat ayında Endonezya’da tespit edilen Eris varyantı, 9 kişide görüldü. Covid-19’un Omicron varyantının bir alt türü olan varyantı, diğer SARS-CoV-2 virüs varyantlarında olduğu gibi en sık üst solunum yolu enfeksiyonu belirtileri ile ortaya çıkıyor.  Uzmanlar, şu ana kadarki bilgiler doğrultusunda Eris varyantının aşıyla ya da geçirilmiş hastalık sonrası oluşan antikorlardan kaçabildiğini ve bulaştırıcılığa ya da hastalığa yol açabildiğini söylüyor. 

 

Daha kolay bulaşıyor 

 

Covid-19’un Omicron varyantının bir alt türü olan Eris varyantı, diğer SARS-CoV-2 virüs varyantlarında olduğu gibi en sık üst solunum yolu enfeksiyonu belirtileri ile ortaya çıkıyor. Omicron ya da önceki Covid-19 varyantları ile karşılaştırıldığında, hastalık yapıcı mekanizması açısından fark olmadığı Eris varyantı, dolaşımdaki ve yerini almakta olduğu varyanttan daha kolay bulaşması ile farklılık yaratıyor. 

 

Eris varyantı hastalığının daha önce geçirilmiş olması, Covid-19 aşılı olunması hastalığa karşı koruma sağlamayabiliyor.

 

Eris varyantı nasıl bulaşır? Ölümcül müdür? 

 

Şimdiye kadar elde edilen bilgilere göre, varyantın aşıdan ya da geçirilmiş hastalık sonrası oluşan antikorlardan kaçabildiği ve bulaştırıcılığa ya da hastalığa yol açabildiğini gözlemleyen uzmanlar şöyle diyor:  “Eris varyantının neden olduğu enfeksiyonlar Omicron veya daha önceki varyant enfeksiyonlarından daha şiddetli değil. Diğer bir değişle, Eris varyantı enfeksiyonları hafif seyirli olmaya meyilli ve hastaneye yatış ya da ölüme neden olma sıklığı yüksek değil. Delta varyantına göre çok daha hafif, Omicron’a göre benzer veya daha hafif enfeksiyona neden olduğu söylenebilir. Tabii bu bilgiler şu an için geçerli olup, ilerleyen zamanda daha fazla veri elde edildiğinde çok daha kesin bir değerlendirme yapılabilecektir.”

 

Soğuk algınlığı ve gripten nasıl ayırt edilir?

 

Eris varyantının soğuk algınlığı ve grip ile karıştırılabileceğine dikkat çeken uzmanlar bu konuda şunlara dikkat çekiyor: “Soğuk algınlığı hapşırık, tıksırık, burun akıntısı, gözlerde yanma, ışığa karşı hassasiyet, boğaz ağrısı ve bazen yüksek ateş ile seyrederek genelde basit bir üst solunum yolu enfeksiyonuna yol açan bir hastalıktır. Grip ise influenza olarak adlandırılan virüslerin neden olduğu ve soğuk algınlığına benzer belirtilerin yanında daha şiddetli kas-eklem ağrısı, yüksek ateş belirtilerine ve bazen de sistemik tutuluma neden olur. İnfluenzadan her yıl aşılanmak suretiyle korunmak mümkün. Koronavirüs enfeksiyonu ilk olarak Aralık 2019’da Çin’de ortaya çıkan ve sonrasında pandemiye neden olan SARS-COV-2 olarak adlandırılan virüsün neden olduğu viral bir hastalıktır. Genelde akut üst solunum yolu belirtilerine ve bulgularına yol açmakla birlikte, özellikle yaşlılarda ve kronik hastalığı olanlarda şiddetli solunum yetmezliği ile karakterize akciğer enfeksiyonuna ve ölüme dahi neden olan bir enfeksiyondur.” 

 

Eris varyantı süresi hastaya göre değişiklik gösterebilir

 

Eris varyantının neden olduğu hastalık şiddeti ve süresinin Omicron varyantının neden olduğu hastalıkla benzer olduğuna işaret eden uzmanlar şunları dile getiriyor: “Eris varyantı, Omicron varyantına göre daha kolay bulaşmasına karşın, daha hafif bir hastalığa yol açtığı görülüyor. Dolayısıyla hastalık süresi kişinin yaşına, altta yatan hastalığının olup olmamasına göre değişmekle birlikte, semptomatik (belirti gösteren) hafif seyirli olgularda 5-7 gün denilebilir.  Ancak unutulmamalıdır ki, önemli bir oranda belirti vermeyen hastalığa yol açabilir ve bu dönemde kişiler bulaştırıcı olabilir.”

 

Eris varyantından korunma yöntemleri

 

Eris varyantının neden olduğu hastalıktan korunmak için alınması gereken koruyucu önlemler, önceki varyantlardan değil.  Bu nedenle korunma yöntemlerinden bazıları ise şunlar: 

 

“*Maske takılması,

*El hijyeninin sağlanması,

*Hasta olduğu düşünülen kişiler ile aynı ortamda bulunulmaktan kaçınılması,

*Öksürme ve hapşırma sırasında ağız ve burnun tek kullanımlık bir mendil ya da dirsek içi ile kapatılması,

*Ellerin göz, burun ve ağız ile temasından kaçınılması,

*Kalabalık ortamlardan kaçınılması

*Bunların dışında aşı, bilindiği üzere en etkili koruyucu önlemdir.”

 

‘Mevcut aşılar kullanılabilir’

 

Türkiye’de aşıların Eris varyantına karşı koruyucu olmadığına değinen uzmanlar,  “ABD’de 2022 yılında Omicron varyantına karşı geliştirilmiş bivalan aşılar, 11 Eylül 2023 tarihinden itibaren yerini yeni varyantlara karşı etkili aşılara bıraktı. Bunun en önemli nedeni Omicron varyantının alt tip varyantları ve yeni tanımlanan Eris varyantına karşı eski aşıların etkinliğinin yetersiz olması. Buna karşın Eris gibi yeni varyantlara karşı etkili aşılar ülkemize gelene kadar, risk grubunda bulunanların mevcut aşılar ile aşılanması ve/veya rapel (pekiştirme) dozlarının yapılması hastaneye yatış, ağır hastalık gelişimi ve ölümü azaltabilir” diye ekliyor.