'Dimayê erdlerzî xeyal û hêvîya ma seba ameyoxî nêmend’

  • 10:29 24 Adare 2024
  • NAROJANE
 
Oznûr Deger
 
SEMSÛR - Bahar Abuşa ke dimayê erdlerzî Semsûr ra vejîyaye dima ra sebebê krîzê ekonomîye vera agêraye Semsûr û vat: “Ameyoxê ma çin o, ma do senî tutanê xo ameyoxî rê hadre bikerê? Xeyal û hêvîya ma seba ameyoxî nêmendo.” 
 
6ê Sibata 2023yî de merkezê ci Mereş de erdlerz pê ame û tesîrê erdlerzî 11 bajarî ser de virazîya. Nê bajaran ra yew ke tewr zêde tesîr bî Semsûr bî. Semsûr hema zî nêagêrayo cuya normal. Hemwelatijê ke keyeyê înan kêm xisar dî bi şans yenê dîyîş û kişta înan de hemwelatijî konteyniran de ciwîyenê û zehmetîyanê pîlan ancenê. 
 
Goreyê dayeyê TUÎKî serra 2021î de nufusê Semsûrî 632 hezar û 549 bî û goreyê reyna dayeyê fermî Semsur de 8 hezar û 387 kesî dinyaya xo bedelnayî û 17 hezar û 499 kesî zî birîndar bîyî. Goreyê dayeyê fermî 5 hezar û 826 awanî zî rijîyayî, 8 hezar awanî zî zirarêke giran dîyî. 
 
Semsûr de 38 nuktayê nizdîyê 16 hezar konteynirî est ê û 56 hezar tenî mexdurê erdlerzî nê konteyniran de ciwîyenê. Hemwelatijî hetê xoresnayîşê lazimîyan de probleman ciwîyenê û çinîbîyayîşê nêweşxane û dezgehê weşîye vera hemwelatijî probleman ciwîyenê.
 
Nê probleman ra yew zî binesazî yo. Çinîbîyayîşê binesazîye vera û semedo ke saxlem nîyî problemê awe, cereyan û sewbîna yeno ciwîyayîş. Zimistan wexto ke varan vareno awe kewena konteyniran. Hamnan zî xeylê germ o. 
 
Cinîya bi nameyê Bahar Abuşe (30) erdlerz de keyeyê xo vînî kerda û şina tebere bajar kişta waya xo. Dima ra problemê ekonomîye vera bi keyeyê xo reyde agêraye Semsûr û bi aşman konteynir de manena. Bahar Abuşe zor û zehmetîyê ke konteynirê ‘Raşteyê Cuya K-8 a Cendere yê Semsurî TPAO’ de ciwîyena vat. Bahare da zanayîş ke vera unîversîte qedênaya nêameya tayînkerdiş û ewnîyena tuta xo ya şenik û mêrdeyê aye meslekê serbest keno. 
 
Dimayê erdlerzî koç kena 
 
Bahare dîyar kena ke erdlerz de keyeyê înan zirarêke pîl dîyo, hîrê rojanê ewilan yê erdlerzî de têşan û vêşan wesayît mîyan de mendê û vat: “Ma şîyî Mêrsîn, uca ra zî ma şîyî Kastamonu. Hîrê aşman ma uca de mendî. Dima ra ma agêrayî Semsûr. Ma bi merdimê xo reyde dewa Çamliyayla ya Bulamî ya Çelîkanî de ca bîyî. Ma muracaatê konteyir kerd. Dimayê aşman vejîya. Dima ke ma bi ca bîyî tu hetkarîyêk nêame dayîş. 5 aşman ma konteynir de mendî.”
 
‘Bi 5 hezarî ma senî kira bidê’ 
 
Bahare qiseykerdişê xo yê peyênan de vat: “Semsûr de xeylê awanî xerepîyayî. Konteynir dîya ma. Vera heme zehmetîyan ma şukur kenê. Ma 5 kes odeyêk de manenê. Raşteyê ma yê taybet çin o. Ma bi kilîma germ benê. Wexto ke cereyan şino serd beno. Problemê awe est o. Kelepulê înan semedo baş xirabî cade xerepîyenê. Kesê ke keyeyê xo de ciwîyenê cuya konteyniran fehm nêkenê. Siyasetmedar û wezîfedarê dewlete ma fehm nêkenê. Cuya tîya zaf zehmet a. Ma nêzanê dima ra do se bibo. Vanê TOKÎ yeno viraştiş la her kes nêeşkeno bigêro. Ma kesê ke kîra de yî do se bikerê? Ekonomî zaf xira bîya. Ma şertê xirab mîyan de îdare kenê. Kira 10 hezarî ra destpê keno. La 5 hezar hetkarîya kîra danê. Ma senî bi 5 hezarî kira bidê? Kelepulê ma xora çin ê. Ma keye kîra bikerê, kelepul çin o. Teber ra konteynir senî asîyenê ez nêzana la zaf xirab o.”