'Ganî heme dezgehê demokratîke bikewê mîyanê têgêrayîşî’

  • 10:40 29 Gulane 2023
  • NAROJANE
 
Rozerîn Gultekîn
 
SEMSÛR - Semsûr de bade erdlerzî problemê pakî, starbîyayîşî hema zî dewam kenê. Xirbî hema zî nêameyî wedaritiş. Îqtîdar zî vera qewimîyayîşê ke cemaat û tarîkatê ke tede xeylê kerdoxê destdergîye estî û xeymeyan kontrol kenê de bêveng o. Şarê Semsûrî vera nê tehlukeyî de venga heme dezgehanê demokratîkan kerd û dîyar kerd ke eke vernîya ci nêro girewtiş do bajar cemaatan rê bimano.
 
Serê erdlerzê 6ê Sibate ke merkezê ci Mereş bî û 11 bajaran ser de tesîr viraştbî ra 4 aşme derbaz bî. Nê bajaran ra yew zî Semsûr bî û bajarê ke tewr zêde tesîr girawtbî ra yo. Semsûr de bi hezaran kesî bêkefen û bi komî ameyî definkerdiş û AFAD badê bi rojan şî bajar. Bê îhmalîya îqtîdarî vera bajar açarîya bajarê xirban.
 
Birînî bi paştîdayîş ameyî piştiş
 
Netîceyê paştîdayîşê zerrîwazî, HDP û rêxistinê komelî yê sîvîlî de bajarê Semsûrî de xeylê konbajarî ameyî awankerdiş û bi kedêke komunal cuye ameye awankerdiş. Bi paştîdayîşî birin zî ameyî piştiş. La hema zî mexdurê erdlerzî xeylê probleman cuyenî. AKP-MHP tena seba propagandaya weçînayîşî şî bajar. Reaksîyonê şarî her raşteyî de bi hawayêko zelal yeno dîyîş. Partîya Çep a Keske û Komeleya Elewîyan bajar de serê esasê waştişê şarî de xebata cuyêka newe ya bi lez domnenî.
 
Xirban vergê dormeyê çeman kenê 
 
Probleman ra yew zî wedaritişê xirban o. Karê arêdayîşê xirban tehlukeyêk gird awan keno. Çar aşme yo ke hema wedaritişê xirban nêqedîyayo û no zî hem seba weşîya şarî hem zî seba xozaye rîskêk gird awan keno. Vera hende îqazan xirban dormeyê çemî de veng kenê. Seba ke peynîya na rewşe bêra hemwelatijan muracatê walîtîye kerd la hema zî cewabêke nêdîyayo înan.
 
Îqtîdar mexduranê erdlerzî nêvîneno
 
Bajar de hema zî xirb û awanîyê xisarin estî û şar nêeşkeno kelepulanê xo keyeyê xo ra bivejno. Îqtîdar lazimîyê şarî zî ca nêano û şar aşma çarine de hema zî xeylê probleman cuyeno. Hema bajar de tu xebatêke projeyî zî pê nêameya.
 
Xeyme binê kontrole cemaatan de yê
 
Problemê starbîyayîşî hema zî problemê tewr gird o û tesîrêk gird serê hemwelatijan de keno. Lasero ke weriş de xeymeyê AFADî serubin bî. Hemwelatijî bi rojan xeymeyê hîyan de mendî û tu hetkarî naame kerdiş. Şarê Semsûrî dîyar kerd ke konbajar û konteynirê ke ameyî awankerdiş sey ‘kampa arêdayîşî’ yî. Heto bîn de hemwelatijî dîyar kerdî ke nê konteynirî zafaneyê înan binê kontrole cemaatan de yî.
 
Aqubetê tutanê vînîbîyayeyan
 
Cinî û tutî vera nê polîtîkayanê îqtîdarî de cuya xo bi zor û zehmetî domnenê. Yew problemêk bîn ke badê erdlerzî vejîya raşte zî tutê vînîbîyaye yê û aqubetê înan nîno zanayîş. Bêtedbîrîya îqtîdar û selahîyetdaran vera xeylê tutî wextê erdlerzî de dinyaya xo bedilna, xeylêyê înan keye û merdimanê xo vînî kerd, bi hezaran tutî zî vînî bîyî û ameyî remnayîş. Reyna xeylê tutê vînîbîyaye yê zî yê ke dinyaya xo bedilnayî derbazê qeydan nêameyî kerdiş û xeylê keyeyî roja yewine ya erdlerzî ra nata tutanê xo ra malumat nêgênê.
 
Tarîkat û cemaetî raşteyan de yî, îqtîdar zî çin o!
 
8ê Adare de tarîkatê Menzîlî dîyar kerd ke dewan de hezar û 100 tutê erdlerzî estî û dîmenê ke tutan musnayî ‘nîşaneyê tekbîrî’ û dîmenan antbî pare kerdbî. Dîmenan de asîyeno ke leşker û polîsî hemverê ‘Şêxê Menzîlî’ de bi hawayêk sereçewtkerde vindenê. Nika Weqfê Îsmaîlaga ke bi hedîseyê tecawuzê sîstematîk yê vera tuta 6 serrî yeno zanayîş, bi tarîkatê Menzîlî reyde konbajaran kontrol kenê. Vera nê de zî îqtîdar tu çîyêk nêkeno û seba tutê ke tarîkatî vînayî zî tu çîyêk nêkeno. 
 
Hêvîya şarî bi cuya neweyî gane bena
 
Demê nêzdî de hetkarîyê zerrîwaz û şaredarîyan zî bajar de peynî bî. Komeleyê Elewî û Partîya Çep a Keske seba awankerdişê cuyêka newe xebatan rayra benê. Xeylêk welatijê bajarî koç kerdibî bi nuşteyê sey ‘ma şinê la ma do agêrê’ yê serê dêsan de nuştibî hêvî reyke bîn gane kerdêne. Welatijê Semsurî bi hemkarîya ajansê ma dîyar kerdî ke seba awankerdişê bajarî ganî pêro sazgehê demokratîk bikewê tevger û vatî, eke vernîya cemaetan panêdê do mecbûr bimanê bajar terk bikerê.