'Bîyayîşê 3ine ra ver bi komela azade'

  • 14:22 28 Adare 2023
  • NAROJANE
 
MERKEZÊ XEBERAN - Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî Îmrali de ke binê tecrîdê giran de yeno tepiştiş, tarîx ra heta komel, zanist ra heta her wareyê cuye ercnayîşê ey roja ma ya ewro rê benê roşnayî û cuya xo zî sey ‘bîyayîşê hîrên' gêno dest.
 
Şarê kurdî emser zî seba pîrozkerdişê 4ê Nîsane rojbîyayîşê Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî de amadekarîyan keno. Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî rojbîyayîşê xo sey bîyayîşê hîrêne gêno dest. Ma derheqê nê de ercnayîşê Abdullah Ocalanî arêdayî.
 
Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî prosesê Îmraliyî sey 'Bîyayîşê Hîrên' gêno dest.
 
Prosesê hîrêne
 
Abdullah Ocalan ke vano prosesê Îmraliyî hem seba şarê kurdî û hem zî seba bîyayîşê hîrêne yo wina vano: "Prosesê yewin, komelê ramitişî yê ramitişî dest pêkeno heta komelê model fermî û dayîke bîyayîş dewam keno. Nê demî de tarîxê 15 hezar serre bi qelsî û yewbînan ra visyayîş derbaz bîyo. 15 hezar serrî verê, dimayê nê tora cuye nêeşkeno bêro çareserkerdiş. Nê bêçareserî rê verê şerê komelê dewe û mîyanê keyeyî akerd. Ez serewedarnayoxêk dewe bîya. No serewedaritiş heta derbazbîyayîşê komelê fermî dewam kerd. Dima ra mektebê sereyîn û wesîyeyê cîya ra serewedaritişê hemverê komara olîgarşî no dewam kerd û bi no hawa di prosesê bîyayîşî ci de ame zêdekerdiş. No wext şibîyeno hêrişê Don Kîşotî yê hemverê areyanê vayî. Nê rayîr ver probleman û giranbîyayîşê ci kerd. Taybetîyê kapîtalîst naqokîyê komelê neolotîk û feodal zêde bî. Seba terzê şoreşgêrî çinbi, hawirêk aloz serdest bi. Serewedaritişê mi sere pirodayîşê xo peyserbîyayîşî xo reyde çareser nêkerd. Na sewîya   20 serran dewam kerd û dima ra tesîr herême û seranserê dinya kerd û netîceyê xitimnayîşî de açarya prosesê Îmraliyî."
 
Prosesê diyîn
 
Abdullah Ocalanî dîyar keno ke şert û prosesê Îmraliyî sey kes nê, sey komar û sey şarî, sey bîyayîşê hîrêne dano nasnayîş û bîyayîşê diyîne wina gêno dest: "Bîyayîşê diyîn, bîyayîşê bi şîdet û şerî, pakerdişî îfade kerdêne. Xoza û komelî de her dem hemverê komara olîgarjîşîk do cayê xo komara demokratîk rê verdo. Bi nêçareserî reyde do her wext birijîyê, krîz û texrîbat pê bêrê. Tirkîya naqokiyê xo baş fam nêkena û seba demê ci de çareser nêkena kewta prosesê krîzan û nêeşkena ci ra vejîyena. Prosesê seba heme hêzî bîyayîşêk newe ferz keno. Dewlete ra heta ekonomî, sîyaset ra heta huqûq, ehlaq ra heta huner her ware de çareserî ferz o. Prosesê min ê Îmraliyî zî yeno manaya ke rastî ferz kena. Senîn prosesê verê sey hêmayê ‘ez û şer’ mana dî, no proseso newe zî yeno manaya, ‘ez û aştîye.’  Parçeyêk esasî yê bîyayîşê min îradeyê hişmendîyê azadîya kurdî û îradeyê ci yo. No hişmendî bi tecrubeyê şerî derbaz bîyo, nika prosesê aştîye ra derbaz beno."
 
Newe ra şekîlbîyayîş: Bîyayîşo hirîne
 
Abdullah Ocalan dewamê ercnayîşê xo de dîyar keno ke prosesê Îmraliyî prosesê newerabîyayîşî yo û bi nê vatişan dewam keno: “Bîyayîşo diyîne şîdet, şer û pakîbîyayîşî îfade keno. Goreyê qanûnê yewîye û bîyayîşê hemverbîyayîşê yewbînan yê xoza û komelî de esasê şîdetî de wextê hemverbîyayîşê komara olîgarşîk de do cayê xo komara demokratîk û layîkî reyde biverda. Vera ke averşîyayîşêk bi nakok çinî bî, bi nakokîyê bê mana yê bê çareserî mendî, her tim munaqaşa pê ame, la texrîbat, rijnayîş û krîz eşkenê pê bêrê. Coka ra seba ke Tirkîya nakokîya xo baş fehm nêkerd û wextê ci de çareserî pê nêard, kewta prosesê krîzêk û bi no hawa nêeşkena mîyanê ci ra biveja. Proses heme hetan ra newerabîyayîş û neweraşekilgirewtişî ferz keno. Dewlete ra heta ekonomî, sîyasetî ra heta huqûqî, exlaqî ra heta hunerî her raşteyî de lerzeno, teng bîyo û krîzî rê çareserî gêreno. Prosesê mi yê Îmraliyî zî na raştîye sûre keno. Senî ke prosesê verê nikaye sey ‘ez û şer’ bimana bî, no proseso newe zî yeno manaya ‘ez û aştî’. Parçeyêk bîyayîşê mi zihnîyetê azadîya kurd û îradeyê ci yo. No îrade û zihnîyet bi tecrubeyê şerî ra derbaz bî û nika zî prosesê aştîye ra derbaz beno. Prosesê şerî xo sey komara hemverê olîgarşîk û hemverê feodalî formule keno, prosesê aştî zî xo sey ‘demokratîk û komara laîkî’ îfade keno. Cîyabîyayîş û şîdet nîno waştiş û eke biwazê xo pêroyî sîstemî ra dûrî bikerê ganî kurdan bi înkarî çinî nêkerê. No şerto ke ganî kurdî bi heme bîyayîşê xo yê kulturî bi hawayêk azad bicuyî. Komara ke xo pawena înkarkerdişê îradeyê kurdî olîgarşîk o û no zî xo reyde şîdet û nêseyyewbînanîye ano.
 
Îmrali merheleya tarîxî yo
 
Abdullah Ocalan dîyar keno ke prosesê Îmraliyî merheleyêke tarîxî yo û wina vano: “Yewîya azadîye rê yanî pêkerdişê demokratîkbîyayîşî rê akerdebîyayîş yeno manaya cuyêka aştî û seyyewbînan. Pênêameyîşê nê çîyî zî no yo ke têkoşînê mabenê komara demokratîk û olîgarşîk hema netîce nêbîyo. No hetî de sey sembolîk prosesê Îmraliyî merheleyêke tarîxî mojneno. No proses ya aştîye pê ano ya zî eke ke serkewtiş pê nêro, înkar û îmha komara olîgarşîk dewam bikero do o wext do prosesê şîdet û nêseyyewbînanî pê bêro. Tarîxê Tirkîya de yewine rey krîzêk giran yeno cuyayîş û binê nê krîzî de raştîyêk esas esto. Ganî sey meclîs û hukmatî na babeta bi hawayêke baş biercno. Eke nê çîyî nêkero û terke nêçareserîye bikero, no zî mojneno ke çimeyê krîzo ke yeno cuyayîş sîyaset o. qerarê daliqnayîşê mi sey şurê Demoklesî lewnenê û no zî netîce nêdano û şaşîya tewr gird zî tîya de ya. Na rewşe her hetî ra bi mîlyonan dolaran bi Tirkîya dana vînîkerdiş û hetê manewî de zî do welat de dej û elemê girdî bivejê raşte.