Cinîyêk têkoşer zerrîdayoxa dewaya xo: Asya Tay

  • 14:08 24 Çele 2023
  • Portre
Sema Çaglak
 
ŞIRNEX - Dayîka Aştîye Asya Taye ya ke dîyar kerd ke awankerdişê HEPî heta nika seba aştîya daîmî ked daya vat: “Ez rojêk nêşêra partî zerrîya mi bena kul û zerrîya mi asan nêbena. Ma nasname û azadîya ziwanê xo wazenê.”
 
Dayîkê kurdî yê xoverdayox ke seba nasnameya azad û dewaya bîyayîşê şarê xo berdêlanê giranan dayî, tu wextêk zî têkoşînê xo ra tacîz nêdayî. Dayîkê Kurdî ke heme demanê tarîxî de hemverê zilmî de têkoşîn dayî bi taybetî destpêkê serra 2000î de mîyanê têgêrayîşê kurdan de bi hawayêk aktif ca girewtî. Serra 1999î ra dima Meclîsê Dayîkan ya Aştîye ame awankerdiş û dima ra dayîkê Kurdî xo binê nê banî de xo rêxistin kerdî û seba aştîya daîmî û edaletî têkoşîn dayî. Nê dayîkan ra yew zî Asya Taya 60 serrî ke qezaya Silopî ya Şirnexî de cuyena ya.
 
Cuyêk zor û zehmet…
 
Asyaye destpêkerdişê qiseykerdişê xo de qala cuya xo kerd û vîrardişanê xo wina ard ziwan ser: “Gama ez keyeyê mi koçer bî. Keyeyê mi seba ke koçber bî timî gêrayêne. Coka ra ez nêzana ke kam ca de ameya dinya. Wexto ke ez bena di serrî keyeyê mi fek koçberîye ra vera dano, derbazê deşti beno û dewa Zêdga ya Silopîye de ca beno. Çend serrî zî ewja de menda û dima ra ma şîyî dewa Kurtkê. Heta 15-16 serrîya xo zî ma ewja de mendî. Ez 16 serrîya xo de ewja de zewecîyaya. Keyeyê mi deştê de mend û dima ra ke ez zewecîyaya cuya mi ya koçberîye dest pêkerd. Keyeyê mi xora koçer bî. La dima ra koçerî nêkerd û coka ra mi cuya koçberîye nêzanayêne. Mi sere de xeylê zehmetî ant. Gama ke ma şîyêne bi aşman rayîr de ma mendêne. Heta Besta zî ma şîyî. Ware bi ware şert û mercê zemetinan mîyan de cuya mi derbaz bî. Ma şîyêne berîvanîye. Goreyê demserran ma cayê xo bedelnayêne. Cuya koçberîye tay hetan ra weş a, tay hetan ra zî nêweş a. 4 serrî wina cuya mi derbaz bî û dima ke domanê mi virazîyayî ez nêşîya, ma reyna deştê de bi ca bîyî.” 
 
‘Mi vera zilmî mîyanê xebatanê de ca girewt’
 
Asyaye da zanayîş ke aye dayîka domanan a û 33 serrî qezaya Silopî de menda. Asyaye dîyar kerd ke seba ke aye zî kurdbî hemverê zilmê serê kurdan de dest bi xebatanê partiye kerda û wina dwam kerd: “Ma timî mîyanê pêrodayîş û şerî de bî. Her wext kiştiş û pêrodayîş estbî. Zilm bi ma ameyêne kerdiş. Hetêk ra eşîrî teda bi ma kerdêne heto bîn de zî dewlete zilm kerdêne. Ez zilmê serê şarê x ora tesir bîya û mi mîyanê têkoşînî de ca girewt. Wexto ke ez ameya Silopî sere de ma nizdîyê PDKyî bî. aye wext PDK vernî de bî. Tesîrê ci şarî ser de zêde bî. Bi taybetî donemê Seddamî de pê çekanê kîmyewîyan hêrişê kurdan kerdî û hêrsê şarî zêde bî. Tu cayêk de ferqê kurdan yewbînan ra çinî yo. pêro yew rih û yew zerrî yî. Bado ke PDK Têgêrayîşê KAWAyî ra vejîya û demek şarî ser de tesîrê ci estbî. Serra 1991î de HEP awan bî. awanbîyayîşê HEPî umud da şarî. HEP kurdan ra paştîdayîşêk gird girewt. Aye wext mi zî HEPî de dest bi xebatan kerd.” 
 
‘Waştişê ma tena aştî û azadî yo’
 
Asyaye ard ziwan ke bado ke Meclîsê Dayîkanê Aştîye Silopî de abî binê banê meclîsî de zî mîyanê xebatan de ca girewta û vat: “Zerrîya ma vêşena. Seba ke êdî gonî nêrija û aştîyêk daîmî pê bêra dayîkê kurdî xebatan dayî dest pêkerdiş. Wexto ke şer û pêkewtiş mabenê şarî de virazîyayêne mas ey dayîkê aştîye şîyêne verê înan û ma çareserî viraştêne. Kişta ma de ferqê tu dayîkêk yewbînan ra çinî yo. wijdanê pêro dayîkan yew o. Amacê ma dayîkan têkoşîn bî. Şarê Kurd qet hemverê zilmî de sere nêronayo û zilm bi kesêk nêkerdo. Kurd tena dewaya xo pey de yî. Ma waşt ke cuyêk azad û seyyewbînan wan bikerî.”
 
‘Para me têkoşîn û xoverdayîş kewt’
 
Asyaye donemê xebat û çalakîyanê xo de xeylê reyan bit eda û zorî reyde rî bi rî menda û wina dewam kena: “Wextê qetlîyamê Roboskîyî de ma 24 kesî ameyî tepiştiş. Operasyonê KCKyî virazîya, 4 şewan nezaret de menda. Ma sewqê Zîndanê Mêrdînî kerdî û 7 aşman zindan de menda. La senî ke vejîyaya reyna mi dest bi xebatan kerd. Kiştiş, tepiştiş û koçberî kederê ma kurdan nîyî. Ma heta nika seba cuyêk azad û seyyewbînan têkoşîn da. La dewlete heme heqanê ma binpay kerd. Vîşêrê têkoşîn û xoverdayîşî para ma tu çîyêk nêmend.” 
 
‘Ez rojêk nêşêra partîye asan nêbena’
 
Asyaye qiseykerdişê xo yê peyênan de dîyar kerd ke her roje şina partî û wina peynî kerd: “Ez awankerdişê HEPî yê Silopîye ra heta nika hertim şina partî. Ez rojêk nêşêra partîye asan nêbena. Eke ez nêşêra xo kêm hesibnena. Coka ra ganî ez şêra. Seba nasnameyêk azad, seba ziwannêk azad û heqanê xo têkoşîn dana. Ma zilmî qebul nêkenî. Ma zî sey her netewî wazenê ke bi ziwan û nasnameyê xo bicuyî. Ma bi mîlyonan kurdî cuya azad wazenî.”