'Têkoşînê cinîyan do weçînayîş dîyar bikero’ 2023-03-25 11:15:55       Dîlan Babat   ANQARA - Hemverfeka Partîya Çepe ya Keskan Çîgdem Kiliçgun Uçare dîyar kerd ke HDP yo ke pêameyîşê ci de yo, nokteya polîtîkaya cinîye de hempar bîyê û muhîmî danê ci. Çigdeme vat ke têkoşînê cinîyan do weçînayîşê 2023yî dîyar bikero.   Partîya Demokratîke ya Şaran (HDP) çarçeweya dewaya padayîşî ke Mehkemaya Desturê Bingeyîn vera înan de akerdbî, Kombîyayîşê Heyetê Rayîrberî ya Merkezî (MYK) pê ard û kombîyayîş de qerarê girewt ke do bi Partîya Çepe ya Keskan reyde şêrê weçînayîş. HDP serra 2012î heta nika 50 merkez û 212 qezayan de xebata xo rayra beno û nika xebatê seba weçînayîşî zî temam keno. Hemverfeka Partîya Çepe ya Keskan Çîgdem Kiliçgun Uçare derheqê babete de ercnayîşan kerd.    'Têkoşînêk cinîyan ke her ke şino gird beno esto’   Çîgdeme da zanayîş ke dinya de têkoşînêk cinîye ke her ke şino gird beno esto û têkoşînêk xurt yê sîyasetî ke vejîyeno raşte yê cinîyan esto. Çîgdeme dewamê qiseykerdişê xo de nê çîyan ard ziwan ser: “Vera hêza cinîye de polîtîkayêk taybet ke vera cinîyan de yeno rayraberdiş esto. Demêk nizdî de Tirkîya de bobelatê erdlerzî qewimîya. 8ê Adare de cinî herikîya raşteyan. Waştişê raşteyanê 8ê Adare tena waştişê waştişê Tirkîyaye nêbî. Waştişê dinya bî. Ganî dewlete bêra şinasnayîş. Ma nêeşkenê vajî ke nasnameyê pêro dewletan camêrd o. Tirkîya de dewlete vera cinîyan de polîtîkaya dişmenîye rayra bena. Afganîstan de mektebî tutanê kênayan ra ameyo qedexekerdiş. Îran de badê qetilkerdişê Jîna Emînîye mekteban de tutê kênayî ameyî jehrkerdiş. No nizdîbîyayîşê dewlete yê hemverê cinîyan mojneno.”   Polîtîkayê AKPyî yê hemverê cinîyan    Çîgdeme bale ant polîtîkayê AKPyî yê hemverê cinîyan ser û wina vat: “Ewro dînamîkê tewr xurt yê komelî têkoşînê xurt yê cinîyan o. 8ê Adare de sloganê ‘hukmat îstîfa’ xeylê muhîm bî. Welatanê Ewropa de babeta polîtîka û komelî de serkêşîya cinîye xeylê muhîm û ercayeya. Tirkîya de 20 serrî yo ke bi destê AKP-MHPyî vera cinîyan de polîtîkaya dişmenîye yena rayraberdiş. Dîyanetî ra bigîrê heta Emnîyetî derheqê cinîyan de vatişê înan qet kêm nêbî. Tirkîya de her roje seba cinîyan bi xoverdayîşî derbaz bena. Bi polîtîkaya bêcezaverdayîşî ya dewlete kiştişê cinîyan yeno normalkerdiş. Dewlete zana ke eke camêrdî ceza bikera xo ceza kena. Coka ra zî her tim xo tepîya gêna.”   ‘Polîtîkayê xoserî yê seba cinîyan’    Çîgdeme dîyar kerd ke vera polîtîkayê hemverê cinîyan de vatişêk Partîya Çepe ya Keskan esta û wina domna: “Hemverê nêseyyewbînanîya cînsîyetê komelî ke çend şina giran bena de kiştişê cinîyanê ke binê pawitişê dewlete de yê, hemverê feqîrîya cinî, mexdurîyetê cinîye de fikrîyat esto û hem zî bi polîtîkayanê xo yê xosere hewl dano bi têgêrayîşê cinîyan û têkoşînê cinîyanê yê Tirkîya rayra bibo. Weçînayîşê 2023yî zaf muhîm o. seserrêk newe yeno pêşwazîkerdiş. Xeylê ercaye yo ke no seserre do bi kamî bêra pêşwazîkerdiş. Têkoşînê cinîyan ke ewro gird bîyo Tirkîya de ewro xo îspat kerdo ke namzede awankerdişî ya. Bakîyeyêk 20 serran yê AKPyî esto. Ewro bi HUDA PARî reyde hamkarî keno. No seba ma cinîyan demêk krîtîk o.”   Do têkoşînê cinîyan dîyar bikero   Çîgdeme qiseykerdişê xo yê peyênan de bale ant Peymana Stenbolî ke ameye feshkerdiş ser û vat: “Peymana Stenbolî vernîya nêseyyewbînanîya cînsîyetê komelî girewtêne û xeylê mekanîzmayan pêşnîyar kerdêne. Rayîrberê herêmî ra bigîrê heta mekanîzmayê dewlet û perwerdeyî mekteban de xeylê çîyan pêşnîyar keno. Ma ewro prosesê weçînayîşî de yê. Do têkoşînê ma yê cinîyan weçînayîş dîyar bikero. Raşteyan de do xo bimojno. Tewrbîyayîşê cinîyan yê sîyasetî zaf ercaye yo. Ma muhîmî dane temsîlkarîya seyyewbînan û sîstemê hemserekîye. Umudê ma no yo ke HDP nêro padayîş. La rewşêke winasî prosese weçînayîşî de pê bêro ma hadreyê ke perpirsîyarî bigîrê .”