25 Mayıs 1889: ‘Sanat hayata’ diyen Lyubov Popova dünyaya geldi

  • 09:11 25 Mayıs 2023
  • Tarihte Bugün
 
Lyubov Popova dünyaya geldi. Ekim devriminden sonra pek çok avangart sanatçı gibi o da devrimin hedeflerini benimser ve sanatın gelecek toplumda alacağı rol ve taşıdığı olasılıklar için heyecan duyar. İşlevsel üretimlere yönelir, kitap ve poster tasarımları yapmaya başlar. 1917’de, bir zanaat kooperatifi olan Verbovka Köyü Halk Merkezi için, işçi kadınlar tarafından işlenen nakış tasarımları yapar; 1918’de ise Svomas’a (Özgür Sanat Atölyeleri) katılır. 1919’da 10. Devlet Sergisi: Nesnel Olmayan Yaratıcılık ve Süprematizm’e katılır ve 1921’e kadar soyut resimlerine devam eder.
 
1920 yılında konstrüktivistlerin düzenlediği 5 x 5 = 25 sergisine katılır. Popova’nın da aralarında bulunduğu 25 sanatçı, 1921’de Lenin’in Yeni Ekonomi Politikaları’nın ilan edilmesinden kısa bir süre sonra tuval resmini tümden reddeden “Sanat Hayata” başlıklı bir bildiri yayınlarlar. Tüm yaratıcı işler halk için olmalı, yeni toplumu oluşturmaya katkı sunmalıdır.
1924 yılında kızıl hastalığı nedeniyle önce Popova’nın oğlu, sonra kendisi hayatını kaybeder. Öldüğünde 35 yaşındadır. Popova sanatta hareketi temsil etmekle ilgilenmiştir. Fütürist resimlerinde hareketi görsel tekrarlarla göstermiş, tiyatroda büyük çark dişlilerini kullandığı hareketli set tasarımları üretmiştir. Tekstil tasarımlarında da tekrara dayanan görsel stilini kullanmıştır. Kısa yaşamı boyunca ürettiği işler ile 21. yüzyılın ilham veren sanatçılarından biri olmuştur.
 
Tarihte bugün yaşanan önemli gelişmelerden bazıları ise şu şekilde: 
 
1842: Kadınların oy hakkı mücadelesinin sayısız isimlerinden biri olan Helen Blackburn, döneminin kadın mücadelesini kayıt altına alarak mücadelenin hafızasını oluşturur. 
 
1925: Meksikalı şair ve yazar Rosario Castellanos Figueroa dünyaya geldi. Yaşamı boyunca kültürel ve toplumsal cinsiyet baskısına dair yazılar yazan Rosario’nun çalışmaları, Meksika feminist teorisini ve kültürel çalışmaları etkiledi. Genç yaşta yaşamını yitirmesine rağmen Meksika edebiyatının kapısını kadınlara açtı ve bugün hala yankılanan bir miras bıraktı. 
 
1938: “Georgy Girl” adlı romanıyla tanınan İngiliz yazar Margaret Forster, bugün doğdu. Kitabı filme dönüştürülen yazarın diğer eserleri arasında “Sıradan Bir Kadının Günlüğü”, Daphne du Maurier ve Elizabeth Barrett Browning'in biyografileri ve anıları “Gizli Yaşamlar ve Değerli Yaşamlar” bulunuyor. 
 
1941: Alman psikolog Uta Frith bugün dünyaya geldi. Otizme dikkat çekmek için yaptığı çalışmalarıyla bilinen Uta, “Otism: Enigmayı Açıklamak” adlı kitabı ile otizmin bilişsel sinir bilimini tanıttı. Uta ayrıca çocuk disleksi ile ilgili çalışmaya da öncülük etti. 
 
1998: Uluslararası Kayıp Çocuklar ve istismar Merkezi (ICMEC) ve ABD’nin Ulusal Kayıp Çocuk Merkezi (NCMEC) İLE Çocuk Ağı (GMCN) öncülüğünde bugün Dünya Kayıp Çocuklar Günü ilan edildi. Bu güne dair oluşturulan ağın içerisinde 29 ülke bunuyor. 
 
2015: İspanya'nın en büyük iki şehrinde radikal soldan kadınlar belediye başkanlığını kazanırken, Madrid'den Katalan ülkelere kadar kadınlar zaferi sokağa dökülerek kutladı.
 
2016: Kobanê'de kadının ve yaşamın bilimi olan Jineoloji eğitim çalışmalarına başlandı. Jineoloji eğitimine katılan kadınlar, "Kendi köklerimize geri döneceğiz" dedi.