AİHM kararı: Abdullah Öcalan’ın doğum gününü kutlamak suç değil

  • 09:11 9 Eylül 2022
  • Güncel
Şehriban Aslan 
 
DİYARBAKIR - AİHM, Abdullah Öcalan’ın doğum günü kutladığı için yargılanan ve hapis cezası alan Fehime Ete’nin dosyasında Türkiye’yi tazminat ödemeye mâhkum etti.
 
Siirt’te 4 Nisan 2006 yılında PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın doğum gününü kutlayan Demokratik Toplum Partisi ve Hükümlü Aileleri Derneği üyesi olan 9 kişiye mahkeme, “Yasadışı örgütün veya amacının propagandasının yapıldığı, suçu ve suçlunun övüldüğü” gerekçesiyle 10 ay hapis cezası vermişti. 9 kişiden 8’i tutuklanırken, aynı dosya kapsamında yargılanan Fehime Ete bulunamadığı için tutuklanmamıştı. Daha sonra tutuklanan 8 kişi hakkında tahliye kararı verildi. Ancak aynı karar Fehime için verilmedi. Mahkeme, Fehime’nin tutuklanmadığı için dosyadan mağduriyetinin olmadığını belirterek hapis cezası verdi. 
 
Fehime’nin avukatı Reyhan Yalçındağ Baydemir, iç hukuk yollarının tüketilmesi üzerine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) başvuruda bulundu. 
 
Reyhan’ın başvurusu üzerine AİHM Türkiye’nin Fehime’yi mağdur ettiğine karar vererek, tazminat ödemeye mahkûm etti. 
 
AİHM’e başvuran Reyhan savunmasının bir kısmında şu ifadelere yer verdi: “Kapatılan Demokratik Toplum Partisi yöneticileri ile Siirt Tutuklu ve Hükümlü Aileleri Derneği üyelerinin 4 Nisan 2016 yılında Siirt ilinde bir şenlik düzenlemişlerdir. Düzenlenen şenlik esnasında doğum günü pastasının kesildiği ve Abdullah Öcalan’ın doğum gününün kutlandığı şeklinde bir değerlendirme yapan Siirt İl Emniyet Müdürlüğü, Siirt Başsavcılığına suç ihbarında bulunmuş ve de ‘yasadışı örgütün veya amacının propagandasının yapıldığı, suçu ve suçlunun övüldüğü’ suçlamalarıyla Terörle Mücadele Yasasına aykırılıktan işlem başlatılmasını talep etmiştir. Bunun üzerine Siirt Başsavcılığı Başvurucu Fehime Ete ile birlikte 9 kişi hakkında iddianame tanzim ederek Siirt Asliye Ceza Mahkemesi’nde dava açmıştır. 
 
Aylarca mağdur edildi
 
Başvurucu hakkında verilen ceza sebebiyle hasta olan ve diğer 6 çocuğuna bakmakla yükümlü olup; aylarca yedi çocuğuyla birlikte evine gidememiş. Her an cezaevine konulma tehdidi yaşamış ve hakkındaki ceza hükmünün kesinleşmesinden itibaren 6 aylık süre kuralı içinde mahkemeye bireysel başvurusunu sunmuştur. Hükümetin belirttiği 6352 Sayılı Yasanın kabulünden sonra verilen 31 Temmuz 2012 tarihli Ek Karardan önce başvurucu zaten uzunca süre polis tarafından cezaevine konulmak üzere aranmaktadır ve zarar da ortaya çıkmış durumdadır. Yargıtay 9. Ceza Dairesi’nin 2011/28472 Karar No’lu ilamı 15.11.2011 tarihli olup; 6352 Sayılı Yasa sonucu verilen cezanın ertelenmesi kararı ise 31 Temmuz 2012 tarihlidir. Başvurucunun ifadesinin alınması, yargılanması, tutuklanma riski bir yana; cezanın onanmasından sonra 6352 Sayılı Yasanın kabulüne kadar aradan geçen süre zarfında başvurucu zaten mağdur edilmiş durumdadır.” 
 
AİHM Türkiye’yi mahkûm etti
 
Reyhan’ın yaptığı 11 sayfalık savunmaya karşılık AİHM iki gün önce karar verdi. Kararda PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın doğum gününü kutlamak ve pastasını kesmek sebebiyle gözaltı yapılması ve ceza verilmesinin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 10’uncu maddesindeki ifade özgürlüğünün ihlali olduğuna karar verdi. AİHM, Türkiye’yi Fehime’ye karşı 2 bin Euro manevi tazminat ödemeye  mahkum etti. Yanı sıra bin 500 Euro yargılama giderlerini de Türkiye’nin ödemesine karar verdi.